Kỳ nam và trầm hương có gì khác nhau? Cách phân biệt trầm hương và kỳ nam

1. Trầm hương là gì?

1.1. Trầm hương là gì?

Sử sách nhà Nguyễn ghi chép lại trầm hương là một mùi hương tự nhiên như được tổng hợp 170 mùi hương khác nhau, phải thật tinh ý mới có thể phân biệt được từng mùi hương này, mỗi mùi hương lại có một đặc trưng riêng.

Khái niệm trầm hương được hiểu đơn giản như sau: Trầm hương là phần gỗ chứa nhiều nhựa thơm sinh ra từ thân cây Dó ở những vị trí bị tổn thương do tác động từ môi trường ngoài như côn trùng, thiên tai, con người. Tuy vậy không phải cây Dó nào cũng có khả năng sinh ra trầm hương.

1.2. Trầm hương Việt Nam qua các thời kỳ

- Vào những năm Trước Công Nguyên, trầm hương thường được coi là sản vật quý hiếm dùng để cống nạp cho triều đình phương Bắc. Cũng từ đây các quốc gia cổ đại phương Đông như Trung Quốc, Ấn Độ,... biết đến và hình thành giao thương mua bán loại gỗ đặc biệt này.

- Giai đoạn An Dương Vương: Con người thời đại này đã phát hiện ra những tính chất quý hiếm của trầm có thể giúp con người chữa các bệnh như tim mạch, hệ hô hấp, đường tiêu hóa và sinh lý. Do là một thứ gỗ rất quý hiếm và đắt đỏ nên loại dược liệu này ít được lưu truyền dân gian mà chủ yếu được dùng cho vua chúa, quan lại quý tộc.

- Giai đoạn phong kiến tập quyền: Ngoài sử dụng làm nguyên liệu trong Đông y, trầm hương còn được dùng để tạo mùi thơm cho quần áo. Đây cũng là nguồn gốc của câu "Áo gấm xông hương" mà chúng ta vẫn biết.

Tuy vậy trầm hương cũng chỉ được sử dụng cho các tầng lớp gia đình giàu có, vương tôn quý tộc trên những bộ quần áo đắt tiền. Tầng lớp bình dân chủ yếu sử dụng sản phẩm làm từ trầm hương là nhang trầm, từ đây mùi hương của chúng cũng dần trở nên phổ biến tromg đời sống.

- Thời nhà Nguyễn: Các vua chúa thời Nguyễn thường mang theo trầm hương bên người ngoài lý do mùi hương còn có những lợi ích về sức khỏe cũng như yếu tố phong thủy. Họ tin rằng trầm hương mang lại may mắn cho người sở hữu chúng.

Nhà Nguyễn cũng độc quyền trong việc khai thác và giao thương trầm hương với các quốc gia khác như Trung Quốc, Nhật Bản với giá bán ra lên đến hàng nghìn lượng vàng mỗi kilogram.

- Thời hiện đại: Ngoài việc sử dụng trầm hương theo cách truyền thống, nhiều công nghệ khoa học kỹ thuật được áp dụng trong việc điều chế tinh dầu, làm thuốc Đông, Tây y cho đến việc cấy tạo ra trầm hương.

1.3. Tác dụng của trầm hương

- Tác dụng của trầm hương đối với sức khỏe

Từ xa xưa tới nay trầm hương được ghi nhận có rất nhiều lợi ích đối với sức khỏe con người với tính ôn, vị cay, có thể kể đến như:

• Giảm đau đầu, trầm cảm, giúp thư giãn và thoải mái
• Làm sạch đường thở, hỗ trợ điều trị các bệnh đường hô hấp như khó thở, thở dốc, hen suyễn, viêm họng, ho, khàn tiếng,...
• Các bệnh đường tiêu hóa, tiêu chảy, chống nôn mửa hiệu quả
• Bổ thận tráng dương
• Đả thông kinh mạch, đào thải chất độc ra khỏi cơ thể

- Tác dụng của trầm hương trong tâm linh, phong thủy

Từ lâu con người ta đã coi trầm hương là một vật may mắn, chẳng thế mà vua triều Nguyễn luôn mang theo bên người. Trong phong thủy, trầm hương có nhiều tác dụng như:

• Xua đuổi tà ma, điềm gở, xua đuổi khí lạnh
• Tẩy xú uế, những điều không may mắn, vẩy lên xác ướp để bảo quản
• Đón nhiều điều may mắn, công việc kinh doanh thuận lợi, gia đạo bình an

- Trầm hương làm trang sức, vật trang trí nhà cửa

“Giàu chơi vàng, sang chơi Trầm” - không phải tự nhiên mà người ta đúc rút ra câu nói như vậy. Trầm hương ngày nay được sử dụng nhiều như một loại trang sức như vòng cổ, vòng tay hay nhẫn. Người ta còn sử dụng gỗ trầm hương làm tràng hạt cho những Phật tử.

Với những khối trầm có kích thước lớn, hình dáng độc đáo, vân gỗ đẹp thường được mua làm vật trang trí nhà cửa nguyên khối hoặc được chế tác thành những khối tượng (thường là tượng Phật A Di Đà, Quan Thế Âm Bồ Tát, Phật Di Lặc, các vị tướng,...)

2. Kỳ Nam là gì?

2.1. Giai thoại về Kỳ Nam

Truyền thuyết kể rằng, Thần nữ Thiên Y A Na (hay còn gọi là Bà chúa xứ Trầm hay Bà cô xứ Trầm) hồi nhỏ sống với cha mẹ nuôi ở núi Đại An (núi Dưa) thuộc thôn Đại Điền Trung, xã Diên Điền (huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa), sau khi đắc đạo thì phổ độ chúng sinh khắp vùng. 

Bà trấn yểm 4 gốc Kỳ Nam ở bốn ngọn núi lớn giúp người sống xung quanh, người đi rừng, làm nương rẫy không bị trúng độc bởi trầm hương và Kỳ Nam có tác dụng đuổi được khí tà độc, ô uế.

Những người "đi địu" tin rằng, trầm hay kỳ đều là của Bà nên Bà cho ai người ấy được nên trước mỗi chuyến đi họ đều tìm đến nơi thờ cúng để xin Bà ban phước. Có người có duyên gặp nhưng không có duyên sở hữu.

Trước mỗi chuyến đi, họ phải ăn chay 3 ngày, không chung đụng với phụ nữ, không đánh cãi chửi nhau. Ngày khởi hành phải là ngày lành tháng tốt, trước khi vào rừng phải làm lễ cúng thần Rừng.

Truyền thuyết có rất nhiều dị bản, cũng có người tin kẻ ngờ, nhưng cũng có không ít người đã bỏ mạng khi vào rừng tìm thứ gỗ đắt hơn vàng ròng đó.

2.2. Kỳ Nam là gì?

Nhiều truyền thuyết, nhiều cấm kỵ như thế, vậy Kỳ Nam là gì, Kỳ Nam có thật không hay chỉ là sản phẩm của tưởng tượng?

Có thể trả lời luôn rằng, Kỳ Nam là có thật, nhưng số lượng của chúng quá hiếm đến mức người ta tưởng rằng là sản phẩm của huyễn hoặc! Thực chất, Kỳ Nam là loại trầm hương thượng đẳng nhất, chất lượng tốt nhất, mùi hương quyến rũ nhiều người nhất, lượng tinh dầu nhiều nhất trong tất cả các loại trầm.

Quá trình tạo ra Kỳ Nam cũng tương tự như trầm hương - từ những vết thương trên cây Dó Bầu. Và, trong hàng ngàn cây Dó Bầu mới có một cây trầm hương thì trong hàng trăm ngàn cây mới tạo ra một kỳ tích mang tên Kỳ Nam. Đây là lý do người ta gọi Kỳ Nam là "trầm của các loại trầm".

2.3. Phân loại Kỳ Nam

Trong sách cổ của Việt Nam ta ghi chép lại, Kỳ Nam thường được chia theo màu sắc làm 4 loại là Bạch Kỳ, Thanh Kỳ, Hoàng Kỳ và Hắc Kỳ. Trong đó Bạch Kỳ là đắt nhất và hiếm nhất, nhưng lại chứa nhiều tinh dầu nhất.

Để hiểu rõ hơn về các loại Kỳ Nam, các bạn có thể tham khảo bài viết: TRẦM HƯƠNG KỲ NAM LÀ GÌ? GIÁ TRẦM HƯƠNG KỲ NAM LÀ BAO NHIÊU

3. Cách phân biệt kỳ nam và trầm hương

3.1. Điểm giống nhau giữa Kỳ Nam và trầm hương

Trầm hương hay Kỳ Nam đều là khối gỗ chứa mùi hương chỉ được hình thành trên cây Dó Bầu, có mùi thơm ngọt.

Về công dụng, chúng có nhiều điểm tương đồng với nhau khi đều có khả năng chữa các bệnh về đau đầu, tim mạch, tiêu hóa, hệ hô hấp, hay tráng dương bổ huyết. Về mặt tâm linh hay phong thủy chúng cũng đều có khả năng tẩy uế, xua tan tạp khí, tạo ra nguồn năng lượng tích cực, hợp với mọi bản mệnh trong phong thủy.

Độ quý hiếm: Chúng đều là những sản phẩm rất đắt, hiếm có khó tìm trên thị trường (trừ khi là hàng nhân tạo hoặc hàng giả, hàng nhái).

3.2. Kỳ Nam và trầm hương khác nhau như thế nào?

- Lượng tinh dầu:

Kỳ Nam có lượng tinh dầu cao hơn rất nhiều so với trầm hương, kể cả là trầm hương loại 1. Kỳ Nam nhìn ẩm như mật, cảm giác như thấu quang, nhất là những điểm có nhiều tinh dầu. Trầm hương loại 1 cũng chứa chất dầu nhiều nhưng thô và cứng không thấu quan. Trầm hương có chất lượng kém hơn thì chất lượng tinh dầu còn kém hơn.

- Về màu sắc:

Kỳ Nam có màu đậm hơn nhiều so với trầm hương loại 1, nhìn qua sẽ thấy rất ướt, mềm mại và dính tay do chứa nhiều tinh dầu hơn. Trầm hương có chất lượng kém hơn màu sắc sẽ còn nhạt hơn nữa.

- Thớ gỗ:

Trầm hương khi được zoom cận cảnh trông khô hơn, thớ gỗ sắc nét hơn. Còn Kỳ Nam do lượng tinh dầu nhiều hơn nên thớ gỗ không rõ ràng, trông ẩm ướt như được tẩm mật ong. Trầm hương loại 1 cũng có màu sắc đậm, nhưng Kỳ Nam trông như vừa mới bị nhúng nước.

- Chìm trong nước:

Cả Kỳ Nam và trầm hương loại 1 đều có khả năng chìm trong nước. Tuy vậy, các loại trầm hương có chất lượng kém hơn sẽ nổi trên mặt nước. Chìm trong nước là kẽ hở để những kẻ làm giả tráo đổi giữa Kỳ Nam và trầm hương. Bởi chỉ cần ngâm khối gỗ lâu ngày thì các khối gỗ nói chung sẽ đều chìm trong nước.

- Khói đốt:

Khi đốt, trầm hương có mùi nhẹ và khói trắng, kết xoáy rồi tan trong không khí. Còn Kỳ Nam lại có khói xanh, bay lên cao thẳng và lơ lửng rất lâu trong không gian.

- Mùi hương:

Kỳ Nam có mùi hương thơm đậm hơn, kể cả khi quấn chặt chôn xuống mấy tấc đất thì chúng ta vẫn có thể ngửi thấy, khi đốt lên mùi hương có đủ vị chua, cay, đắng ngọt. Trong khi trầm có hương thơm thoang thoảng, phải ngửi gần mới thấy, khi đốt lên thường có mùi ngọt.

- Vị giác:

Khi nếm trầm hương chỉ có vị đắng nhưng không tê lưỡi trong khi Kỳ Nam lại có đủ vị đắng ngọt chua cay, ngậm vào đầu lưỡi sẽ thấy hơi tê.

- Giá cả:

Trầm hương có giá "mềm" hơn so với Kỳ Nam. Tuy vậy Kỳ Nam hay trầm hương loại 1 đều vô cùng đắt. Kỳ Nam rất hiếm trên thị trường nên không được bày bán tràn lan mà thường bán sang tay bởi những người quen biết, tránh lừa đảo. Nếu thấy nơi nào online chào giá cho bạn mua Kỳ Nam, hãy quên chúng đi bởi 80% là lừa đảo, Kỳ Nam thực sự có giá hàng tỷ đồng thì không thể nào là một giao dịch online được.

Trầm hương dễ mua hơn, giá cả cũng dễ chịu hơn, ngày nay càng có nhiều người có khả năng tiếp cận với thứ hàng xa xỉ phẩm này hơn do được áp dụng nhiều công nghệ từ ươm cây con đến tạo trầm nhân tạo.

Hi vọng bài viết này sẽ đem đến cho bạn cái nhìn tổng quát hơn về kỳ nam và trầm hương. Kỳ Nam thì rất hiếm, nhưng nếu muốn mua trầm hương và sản phẩm từ chúng đừng quên liên hệ với Trầm Hương An Nam nhé!